Het Nieuwe Werken

Ik help u om ‘Het Nieuwe Werken’ te introduceren in uw organisatie. En dan gaat het niet over regels opstellen om thuis te mogen werken. Door mijn visie met u te delen ontstaat inzicht in de facetten van Het Nieuwe Werken en wat dit voor uw organisatie kan betekenen. Vervolgens maken we (meestal ontstaat die ‘honger’) samen met uw mensen een stappenplan, waarin het team zelf aan de slag gaat met leiderschap en visie, focus op gemeenschappelijke doelen, houding en gedrag, inzicht in kennis en kunde, flexibele werkplekken en bereikbaarheid en beschikbaarheid.


Het verhaal

Meer dan een truc
Het Nieuwe Werken is iets anders dan thuis werken of een afgeleide vorm daarvan. Tijd en plaats onafhankelijk werken, een veelgelezen definitie is meer dan een computer thuis waarop je op je werk kunt inloggen. Het gaat m.i. over anders werken in houding en gedrag, het heeft te maken met leiderschapsstijl, de wil om samen te werken, omgaan met afspraken en verantwoording afleggen. Sturen op resultaten in plaats van op aanwezigheid. Werken in vertrouwen en met respect voor elkaar en voor de organisatie. Met het doel voor ogen op zoek naar de beste manier dat doel te bereiken. Niet uitgaande van wat er al was en hoe het altijd is gedaan maar steeds zoekend naar de manier die op dat moment het beste past. Tja, en vaak weten we niet goed wat we er als organisatie mee aan moeten. Ik geef wat handreikingen.


Over hoe ik tegen HNW aankijk, daarvoor geef ik graag een presentatie. Dat doe ik aan de hand van een Prezi. De link naar deze prezi vind je hier.


Inleiding
Het Nieuwe Werken bestaat al geruime tijd in Nederland. Het ontstaan van Web2.0 is de directe aanleiding dat HNW mogelijk maakt. We kunnen immers door moderne communicatiemiddelen voortdurend met elkaar in interactie zijn, zonder fysiek bij elkaar te moeten zijn. Steeds meer platforms stellen ons in staan om samen te werken op afstand. Je eigen ‘werkplek in beweging’ maakt het mogelijk om op iedere plaats, op elk moment van de dag en op ieder apparaat (tablet, smartphone, laptop of deskstop) aan de digitaal beschikbare informatie te komen en (samen) te werken. Dat betekent dat e-mailen (ook alweer verouderd), afspraken maken en productie draaien (schrijven en afhandelen van stukken) overal mogelijk is. Behoudens taken die fysieke aanwezigheid verlangen (montage, zorg, horeca enz) en behoudens een aantal specifieke taken met bijzondere software en veiligheidseisen en/of taken waarvoor aanwezigheid vereist is zoals het loket.


Aan de andere kant zou het kantoor moeten worden ingericht om elkaar te ontmoeten, te stimuleren, samen te werken, te inspireren, kruisbestuiven, uitdagen, sparren en dienstbaar zijn aan organisatie en aan elkaar. Dat vraagt om een goede balans tussen solitair en solidair werken. En om maatwerk. Veel kantoren worden daartoe ingericht met flexplekken met ontmoetingseilanden enz. Voor velen is echter flexwerken ook gewoon contraproductief dus laat het geen dogma voor verhogen productiviteit en verlaging van de kosten worden. Deze blog biedt hopelijk een basis en voldoende inzichten voor het maken van een goede start om HNW in je organisatie in te gaan voeren danwel er een update aan te geven. Al lezende zal blijken dat er veel bij komt kijken, niet alleen van de medewerkers maar niet in het minst van het management (ik zou leiders liever zien, maar een MT is vaak nog een feit). Dat vraagt om een inspanning van eenieder in de organisatie, maar vooral van vertrouwen, resultaatgericht, respect, oog voor elkaar, lef, loyaliteit, inzet voor het organisatiebelang, bereiken organisatiedoelen en vooral om maatwerk.


Of heel kernachtig samengevat door Frank van Massenhove: Een balans tussen Work@Home en Home@Work.


Waarom Het Nieuwe Werken?
De samenleving verandert is inmiddels een cliché. Talloze rapporten verschijnen over deze veranderingen en de consequenties voor de organisaties en de overheid in het bijzonder. Sommigen geloven dat deze verandering een hype is, die ook weer zal verdwijnen. Helaas voor hen, de verandering zet definitief door. Oorzaak: de mondige klant/burger en zijn communicatiemiddelen 2.0. Was voorheen bijvoorbeeld een overheid nodig om mensen en organisaties te verbinden om initiatieven mogelijk te maken, tegenwoordig kunnen én doen we dat zelf. Het zelfsturend en zelf organiserend vermogen in de samenleving groeit. We groeien naar een netwerksamenleving toe, of zoals Ronald van den Hoff het omschrijft: Society 3.0.


Zes Pijlers
Het Nieuwe Werken rust m.i. op de volgende pijlers:

  • Leiderschap en visie;
  • Focus op gemeenschappelijke doelen;
  • Attitude;
  • Inzicht in kennis en kunde;
  • Flexibele werkplekken;
  • Bereikbaarheid en beschikbaarheid.


Ik heb er de volgende mindmap van gemaakt die ik verder uitschrijf in deze blog. De mindmap mag uiteraard worden gedeeld en gebruikt. Bronvermelding stel ik op prijs.

Leiderschap en visie.
Leiders hebben een visie en zijn in staat om hun medewerkers te inspireren om hun daarin te volgen. Leiders coachen en geven de ruimte om te excelleren. Leiders gaan uit van unieke talenten van hun medewerkers en boren die ook aan. Leiders geven de ruimte en hanteren FAIL=First Attempt In Learning als leidend beginsel. Leiders geven vertrouwen en krijgen dat ook terug. Loslaten van controle en sturing, behoudens op afgesproken resultaat, zijn kernwaarden. In een veranderende samenleving zijn onze leiders met hun mensen in staat om een switch te maken van inhoudsgericht naar procesgericht werken. Leiders zijn in staat om vanuit zijn kernwaarden een veilige werksituatie te creëren waarin creativiteit en persoonlijk meester- en ondernemerschap worden gestimuleerd. Leiders hebben regelmatig overleg met hun medewerkers om hun te coachen naar succes en vragen wat nodig is om te excelleren in plaats wat hun nodig hebben om te shinen. Leiders, tenslotte, zijn verbinders en zijn in staat om overzicht te bewaren in het complexe geheel van organisatorische doelen, het speelveld en de benodigde werkzaamheden.

Focus op gemeenschappelijke doelen.
Het is essentieel dat we een gemeenschappelijk doel nastreven. Zonder deze focus is er geen gemeenschappelijkheid. Iedere actie, project of programma is gericht op dat hogere doel. Of we nu koffie verkopen of lid zijn van de Directie, we streven naar doelbereiking. Niemand en geen onderwerp is belangrijker dan de organisatie, er is dus geen plaats voor ego’s. Alvorens we een activiteit starten stellen we eerst de waarom-vraag. Waarom is het nodig dat wij dit doen? Zijn er anderen die dit beter kunnen? Een professionele kritische houding is daarbij essentieel. Op inhoud en argumenten sparren maakt het scherper waaraan we moeten en willen werken. Loyaliteit in de uitvoering is essentieel om de doelen te kunnen bereiken.


Attitude
Een geoliede organisatie draait op zijn menselijk kapitaal. Medewerkers werken aan uitdagende klussen en krijgen de meest adequate faciliteiten om optimaal te presteren. Medewerkers betalen dat terug met hun talent, loyaliteit en inzet voor het organisatorisch belang. Medewerkers zijn (of worden weer) trots om voor de organisatie te werken en stralen dat ook uit. Een gezonde grondhouding en ook levensstijl is hierbij onontbeerlijk. De in het bedrijf aangeboden werkplekken zijn een inspiratie om elkaar te ontmoeten en ook om transparant te zijn in het handelen. We werken immers allen aan dat ene doel en zijn dienstbaar aan klant/cliënt of burger. We moeten (en dat geldt voor velen, echter niet voor allemaal) een switch maken van inhoudgericht naar procesgericht werken. Leer van elkaar en deel de successen.


Inzicht in kennis en kunde
Het ligt heel erg voor de hand dat als je als organisatie wilt groeien, het maximale uit het beschikbare talent wordt gehaald. Nieuwsgierig zijn naar wat je voor elkaar kunt betekenen is essentieel om nieuwe en extra krachten te kunnen mobiliseren. Flexibiliteit en lenigheid vraagt immers om zicht hebben op de beschikbare hulpbronnen en je eigen kracht op dat moment.


Flexibel(e) werk(plekken).
Om ieder moment en op elke plaats te kunnen werken, en om samen te werken aan klussen zijn flexibele werkplekken en ook flexibel werk nodig. Jouw kantoor biedt fantastische werkplekken van allerlei aard. Ruimten die mogelijkheden bieden voor reflectie, creatieve processen, ontspanning en ook gaming. Prachtige voorzieningen om elkaar te ontmoeten, samen te werken en ook te inspireren. Een koffiebar met echte barista hoort daar natuurlijk bij. Weg met die automaten! De ICT voorzieningen zijn state of the art. De ICT afdeling is daarin niet dogmatisch en bepalend maar volgt de wensen van zijn klanten. Landelijk zijn inmiddels talloze werkplekken (deelstoel, Seats2meet) beschikbaar om te kunnen (samen)werken.. Door goede mobiliteitsvoorzieningen (OV businesscard) kunnen we ook onderweg (vaak) rekenen op een goede werkplek. Flexibele werktijden tenslotte, zijn goed om op een duurzame en optimale manier te reizen tussen wonen en werken.


Bereikbaarheid en beschikbaarheid.
De mogelijkheid om overal te kunnen werken houdt een risico in dat we elkaar in onze eigen organisatie niet meer zien. Elkaar ontmoeten blijft essentieel. Menselijk contact (non verbale communicatie = 95% van alle communicatie) is onontbeerlijk in de goede samenwerking. Moderne technieken maakt het virtueel ontmoeten (Facetime, video-conference, Google hangout, Skype) steeds aantrekkelijker, echter is dat nog geen vervanger voor IRL contact. Daarnaast betekent bijvoorbeeld thuiswerken niet dat je op dat moment niet te bereiken bent. Laten zien waar je bent en wat je doet is de transparantie die nodig is om elkaar te informeren en te inspireren. Zet je agenda open. Laat zien wie je spreekt en ontmoet. Je collega’s kunnen daar hun voordeel mee doen. Inzet van Social Media kan hierin een rol spelen. Via Social Media worden in NL vele samenwerkingsverbanden gesmeed en worden de netwerken op een interessante manier gediversifieerd. Next step is dat je zo transparant bent in je bedrijfsvoering dat de wereld kan meekijken. Verbaas je over de nieuwe hulpbronnen die je gaat aanboren. De moderne ICT middelen ondersteunen dit. Werken in de Cloud biedt kansen om bijvoorbeeld samen aan hetzelfde document te werken. Zelfs wanneer we verspreid over Nederland of worldwide een bijdrage leveren.


Ten slotte
Het Nieuwe Werken is dus veel omvangrijker dan het toestaan van thuis werken. Het is een bedrijfsvoeringconcept dat door moet werken in de haarvaten van je organisatie. Dat gaat niet zonder slag of stoot. Het is voor velen een cultuuromslag en dat is vaak de reden dat we het dan maar niet doen. Veranderen is immers eng. Het Nieuwe Werken vraagt om moed en lef, van directie tot medewerker en andersom. Neem de tijd en ruimte voor dit traject. Investeer, het betaalt zich met een hoog rendement terug: kwaliteit van het werk en producten, en gelukkige medewerkers! Zorg dat iedereen meedoet, gun iedereen zijn eigen tempo, geef trainingen (met aandacht en liefde) en zorg voor de mensen die toch niet willen meedoen (coaching of afscheid). Houdt het vliegwiel draaiende en blijf voldoende nazorg leveren na implementatie. Verslap niet, blijf inspireren en prikkelen. Biedt via storytelling je mensen een podium om successen en ook briljante mislukkingen met elkaar te delen. Hijs ze regelmatig op het schild en laat ze shinen en trots zijn. Leiders zijn dan net regisseurs. Je ziet ze alleen op de aftiteling.