Metaplan

Metaplanmethode is zeer effectief om met een groep van maximaal 15 mensen te brainstormen of te komen tot een gemeenschappelijkheid beeld over een bepaald onderwerp of probleem. Iedereen in uw groep krijgt evenveel ‘spreektijd’ en ruimte om zijn of haar argumenten op tafel te krijgen. Vaak is deze methode aanzet om te komen tot een stappenplan.


Het verhaal.


Recept voor effectief vergaderen.
Regelmatig haal ik mijn oude liefde weer van stal om een groepsproces te begeleiden. Ik maakte tijdens een trainingsweek in Zeist (moet ergens 1999 zijn geweest) kennis met interactieve werkvormen en dus ook met de Metaplan methode. Zeer simpel maar reuze effectief.

Ingrediënten:

Groep van maximaal 15 personen
Centrale vraag of probleemstelling
Flipover-wand (aantal flappen naast elkaar)
Voldoende stiften op waterbasis (die dus niet doordrukken op de broek/rok of muur achter de flappen)
Post-its (die grote)
Stoelen gegroepeerd rondom de flappenwand (geen vergadertafels!)
Een facilitator.

Bereiding van een gemeenschappelijk recept:

Laat de deelnemers op een aantal* post-its kernachtig hun opmerking over de centrale vraag noteren. Moet met stiften zodat er geen hele verhalen op het geeltje worden geschreven die vervolgens voor niemand leesbaar zijn. Kreten zijn dus voldoende. Laat de deelnemers de post-its plakken op een flap (of meerdere). Gewoon door elkaar.

Als iedereen zijn ei kwijt is gaat de facilitator aan de slag. Hij/zij pakt één geeltje van de flap en vraagt wie de eigenaar is. Deze legt aan de groep uit wat hij/zijn bedoelt. Zo komen alle kreten aan de beurt en worden toegelicht door de eigenaren. De facilitator zorgt met doorvragen dat helder is wat wordt bedoeld en de achterliggende gedachte achter de ‘kreet’ boven water komt. Het geeltje wordt op een nieuwe flap geplakt. Het tweede geeltje wordt besproken en ook op de nieuwe flap geplakt. Indien de beide kreten aan elkaar kunnen worden gelinkt worden ze bij elkaar geplakt. Door alle post-its te bespreken en te hergroeperen ontstaat clusters aandachtspunten rondom het centrale vraagstuk. Deze clusters worden met de groep omcirkelt en benoemd. Deze clusters vormen een door de groep gedeelde aandachtspunten-analyse van het probleem. Deze kan vervolgens worden gebruikt voor de vervolgstappen zoals afspraken , oplossingsrichtingen etc.

Een zeer effectieve methode om de discussie te stroomlijnen, iedereen aan het woord te laten (dus niet alleen de schreeuwerds), een probleemstelling te duiden, begripsverwarring en vooroordelen te voorkomen, het complex van meningen te clusteren en te vereenvoudigen, een start te maken met de verdere aanpak.


De Parkeerflap.

Essentieel om opmerkingen die zo op het eerste oog niet met het onderwerp van doen hebben, maar wel worden uitgesproken door een deelnemer. Dodelijk om dan te zeggen: doet niet ter zaken! Beter: Ik probeer je opmerkingen te duiden in relatie tot dit onderwerp, tot die tijd zet ik hem even op de Parkeerflap om niet te vergeten. Deelnemer blij, groep blij, ik blij! Crux: iedere opmerking is relevant, zeker vanuit het perspectief van diegene die hem maakt. Vooroordelen is dodelijk in een groepsproces.

Deze methode is ook zeer geschikt om een planning te maken.


*Het aantal is belangrijk. Reken voor iedere post-it minimaal! 3 minuten uitleg en discussie. Beschikbare tijd/(aantal deelnemer x 2) = aantal post-its per deelnemer.